Do tej pory połączenie dwóch cienkościennych blach w połączenie gwintowane uzyskiwano za pomocą nitów młotkowych, gwintowanych łączników i przyspawanej nakrętki. Wywołało to pewne zastrzeżenia ze strony projektantów, zarówno pod względem wytrzymałości i niezawodności, jak i estetyki produktu końcowego. Wycieki metalu, konieczność ponownego malowania, ryzyko rozprysków metalu na gwint oraz wysokie koszty pracy przy użyciu urządzeń spawalniczych. Ponadto, proces spawania nakrętki trwa długo. Jednak wraz z pojawieniem się progresywnego łącznika – nitonakrętki – łączenie blach z gwintem w miejscu mocowania stało się znacznie łatwiejsze.
Budowa nitonakrętki
Nitonakrętka składa się konstrukcyjnie z trzech części. W części czołowej (górnej) znajduje się nitonakrętka w formie stopki. Główka może mieć różne kształty – płaska, półzagłębiona, stożkowa, zredukowana. Środkowa część jest cieńsza i podatna na odkształcenia. Dolna (tylna) część nitonakrętki jest wewnętrznie nagwintowana. Istnieją nity „ślepe” z zamkniętym końcem dolnym i nity „przelotowe” z otworem przelotowym po stronie wewnętrznej. Nakrętki mogą być albo radełkowane pod kołnierzem, albo obrobione tak, aby miały pełny lub częściowy sześciokątny kształt, aby zapobiec obracaniu się.
Klasyfikacja nitonakrętek
Rozróżnia się nitonakrętki następujących typów, w zależności od ich przeznaczenia i kształtu:
- Gładkie lub cylindryczne – Stosuje się je tam, gdzie nie występują duże siły toczenia.
- Sześciokątne – Zalecane do montażu w odpowiednio ukształtowanym otworze dla uzyskania maksymalnej siły retencji.
- Kwadratowe – Oferują optymalną odporność na skręcanie, wymagają również specyficznie ukształtowanego otworu.
- W kształcie płatków – Do stosowania przy luźnych i miękkich materiałach. Płatki zwiększają powierzchnię chwytu.
- Neopren – Oprócz właściwości izolacyjnych, absolutną zaletą jest możliwość wielokrotnego użycia tego produktu.
Na uwagę zasługują również nitonakrętki, które posiadają gwint metryczny zewnętrzny do późniejszego przykręcania nakrętek, mogą mieć średnicę 4-8mm, wykonane ze stali ocynkowanej.
Zastosowanie nitonakrętki
Nitonakrętki, powszechnie znane również jako „nakrętki z czopem”, są używane do łączenia cienkich blach, tworząc gwint wewnętrzny w miejscu łączenia. Podłożem dla nitonakrętki mogą być powlekane lub niepowlekane blachy metalowe, płyty z tworzyw sztucznych, organolit i podobne materiały.
Zastosowanie takich łączników znacznie rozszerza możliwości konstruktorów maszyn i pojazdów, producentów mebli, instrumentów. Nitonakrętka jest skutecznym zamiennikiem nakrętki spawanej, znacznie upraszcza proces mocowania lub gwintowania w cienkich blachach.
Materiały wykorzystywane do produkcji
Najbardziej powszechnymi materiałami na wyroby metalowe są aluminium, stal węglowa i sznur stalowy. Aby zwiększyć odporność na korozję i estetykę, nitonakrętki są w miejscu mocowania ocynkowane, chromowane, niklowane lub powlekane w inny sposób. Elementy złączne ze stali nierdzewnej są przeznaczone do środowisk korozyjnych, a elementy złączne z miedzi do połączeń elektrycznych.
Montaż
Nitonakrętka montowana jest metodą jednostronnego mocowania, co oznacza, że do montażu potrzebna jest tylko jedna strona podłoża. Jest to bardzo wygodne rozwiązanie.
Montaż odbywa się w następującej kolejności:
- W miejscu, gdzie ma być zamontowany łącznik, wywiercany jest otwór.
- Należy pogłębić otwór pod nity dla nitów z łbem stożkowym.
- Następnie nitonakrętka jest nakręcana na gwintowany koniec narzędzia i wbijana w otwór do nitowania.
- Narzędzie zostaje uruchomione, zdeformowana część pręta zostaje spłaszczona, a płytki zostają dociśnięte do głowicy.
- Nit jest odkręcony – łącznik jest gotowy.
Zastosowanie nitonakrętek jest bardzo korzystne w masowej produkcji przemysłowej. Nie wymaga spawania ani malowania. Dostęp do jednej strony konstrukcji lub elementu jest wystarczający. Różnorodność konstrukcji pozwala na znalezienie elementów złącznych, które pracują wydajnie, są mocne, niezawodne i jednocześnie niedrogie. Zastosowanie nitonakrętek znacznie przyspiesza postęp prac, szczególnie w przypadku dużych ilości.
Oznakowanie i różnorodność produktów
Główne cechy wymiarowe nitonakrętki to:
- średnica gwintu
- długość łodygi bez głowicy
Ze względu na dużą różnorodność asortymentów nitonakrętek dostępnych u różnych producentów, oznaczenia produktów zawsze wskazują:
- nazwa produktu – „nitonakrętka”
- Materiał – „stal / aluminium / stal nierdzewna
- Typ łba – „płaski / stożkowy / redukcyjny stożkowy
- Dodatkowe cechy chwytu – „karbowany / sześciokątny / pół-sześciokątny
- średnica gwintu x długość
Najczęściej spotykane są nitonakrętki o średnicach gwintu od M3 do M12 i długościach od 10mm do 28mm. Średnica otworu pod łącznik oraz zakres grubości mocowanych materiałów muszą być określone w specyfikacji producenta.
Zalety stosowania nitonakrętek
- Umożliwiają bezpieczne mocowanie cienkich blach bez uszkodzeń mechanicznych.
- Mogą być montowane, gdy tylko jedna strona połączenia jest dostępna.
- Mają wysoką odporność na obciążenia rozciągające i obrotowe.
- Występują w szerokiej gamie produktów i wymiarów.
- Dzięki nim unika się zbędnych prac spawalniczych i monterskich.